دانشمندان به جذابیتهای وسوسهانگیز گربههای خانگی بیتوجه نیستند. بدون تردید اِروین شرودینگر میتواند بهدلیل انجام آزمایش استدلالی معروفش به ظلم علیه حیوانات متهم شود. اِدوین هابل، ستارهشناس نامآشنا، نیز گربهای بهنام کوپرنی داشت که هنگام کار، روی کاغذهای پراکنده روی میز لم میداد و با خوشحالی خرخر میکرد. حتی گربهی سیامی بهنام چِستر بهعنوان نویسندهی همکار فیزیکدانی بهنام جک هثرینگتون وجود داشت که در سال ۱۹۷۵ در یکی از مقالات فیزیک با موضوع درجه حرارت پایین با او همکاری کرد. این مقاله در Physical Review Letters منتشر شده است. بنابراین، شاید جای تعجب نباشد که سابقهی طولانی حدودا ۳۰۰ ساله درزمینهی تجسس دانشمندان در راز چگونگی سقوط امن گربهها وجود داشته باشد که همیشه به فرود موفقیتآمیز آن روی پاهایش منجر میشود که به پدیدهی چرخش گربه معروف است.
گِرِگ گِبِر، فیزیکدان عاشق گربه، در مصاحبهای گفت:
موضوع گربهی در حال سقوط اغلب جزو مباحث فرعی در پژوهش محسوب میشود. گربهها به بازیگوشی شهرت دارند و در طول تاریخ، از آنها یاد شده است. گربهها معمولا در جایی که کمترین انتظار از آنها میرود، کارهای شگفتانگیزی انجام میدهند. آنها در تاریخ علم و فعالیتهای علمی من، دردسرهای زیادی ایجاد کردهاند. اغلب میگویم گربهها از آنچه فکر میکنیم، باهوشتر و از آنچه خودشان فکر میکنند، کمهوشترند.
گربه
گربهها عاشق فیزیک هستند؛ همانطور که آریل میتواند این گفته را تصدیق کند.
طی قرنها، دانشمندان چهار فرضیهی مجزا برای توضیح این پدیده ارائه دادند. فرضیهی اصلی بهنام «درونکشی و چرخش» وجود دارد که براساس آن، گربه دستهای از پنجههایش را به درون میکشد تا بتواند بخشهای مختلف بدنش را بچرخاند. جیمز کلرک ماکسول، فیزیکدان قرن نوزدهم، این پدیده را به حالت «اسکیتباز در حال سقوط» تشبیه میکند که بهموجب آن، گربه هنگام سقوط با حرکت آنی زاویهدار و درصورت نیاز جمع یا بازکردن پنجهها، بدنش را میتاباند. فرضیهی بعدی «خموپیچ» است که آن را با مانور «خم و راست ناگهانی» معروف در فیلم کمدی Legally Blonde محصول سال ۲۰۰۱ نباید اشتباه بگیرید. در این فرضیه، گربه کمرش را خم میکند تا بتواند دو بخش از بدنش را در جهت مخالف بچرخاند. درنهایت، به فرضیهی «دُم پروانهای» میرسیم که در آن گربه میتواند چرخش بدن خود را با چرخاندن دُمش در یک جهت مانند حرکت پروانهی موتور مع کند. براساس گفتهی گِبِر، گربهی در حال سقوط بهاحتمال خیلی زیاد برخی از ویژگیهای این چهار فرضیه را بهکار میگیرد. او به هرکس که قصد دارد خودش چنین آزمایشهایی روی گربهها انجام دهد، توصیهی مهمی میکند:
لطفا گربههای خود را از ارتفاع به پایین پرتاب نکنید؛ حتی اگر این کار بهنام علم باشد.
سایت آرس تکنیکا برای کسب اطلاعات بیشتر از این موضوع پژوهشی جالب با گِبِر به گفتوگو نشست.
آرس تکنیکا: چه چیزی باعث شد کتابی کامل دربارهی فیزیک گربههای در حال سقوط بنویسید؟
گِرِگ گِبر: این کار درواقع از عشق من به تاریخ علم و نوشتن از آن در وبلاگم آغاز شد. یکی از روزها مشغول مرور مجلات علمی قدیمی بودم که به مقالهای از سال ۱۸۹۴ برخوردم که در آن، عکسهایی از گربهای در حال سقوط بررسی شده بود که روی پاهایش فرود میآمد. بر همین اساس، پستی وبلاگی دربارهاش نوشتم؛ اما از توضیحاتش کاملا راضی نبودم و متوجه شدم مقالات علمی بیشتری دراینزمینه وجود دارد. در هر جستوجو، مقالهی جدیدی پیدا میکردم که زاویهی دیگری از این موضوع جالب را ارائه میداد. حتی در هفتههای آخر نگارش کتابم، همچنان به یافتن مطالب از مقالههای کوچک و جزئی ادامه میدادم تا اطلاعاتی کاملا جدید و متفاوت از اطلاعات ثبتشده در مقالههای مجلات قدیمی دراختیارم قرار گیرند. شگفتآور بود که مقالههای بیشماری دربارهی چگونگی سقوط گربهها وجود داشت. هرچه بیشتر نگاه کنید، افراد بیشتری خواهید یافت که مسحور موضوع جذاب چگونگی فرود گربه روی پاهایش به هنگام سقوط از ارتفاع شدهاند. بهنظر میرسد این موضوع، موضوعی است که بهراحتی حلشدنی خواهد بود.
https://www.zoomit.ir/2020/1/21/344485/physics-of-why-cats-always-land-on-their-feet/
درباره این سایت